International Journal of Hematology and Oncology 2017, Vol 27, Num 3 Page(s): 178-184
Radyoterapi Alan Hastalarda EORTC QLQ-OES18 Anketinin Validasyonu

Sezin Y. SARI1, Gozde YAZICI1, Deniz YUCE2, Mustafa CENGIZ1, Gokhan OZYIGIT1

1Hacettepe University, Faculty of Medicine, Department of Radiation Oncology, Ankara, TURKEY
2Hacettepe University Medical School, Department of Preventive Oncology, Ankara, TURKEY

Keywords: Özefagus toksisitesi, Yaşam kalitesi, Radyoterapi, Validasyon
Özefajit radyoterapi (RT) alan hastalarda sık görülen bir toksisitedir. Özefageal semptomlar ile ilişkili yaşam kalitesini (YK) ölçmek için European Organization for the Research and Treatment of Cancer (EORTC) YK anketi (QLQ)-OES18 kullanılabilmektedir. Bu çalışmanın amacı bu anketin Türkçe’ye çevirisi ve validasyonu idi. Bu amaçla baş-boyun kanseri (BBK), akciğer kanseri (AK) ve özefagus kanseri (ÖK) tanılı hastalarda RT’nin 1., 15. ve son günlerinde ve RT bitiminden sonraki 3. aydaki kontrolde EORTC QLQ-C30 ve QLQ-OES18 anketleri uygulandı. Güvenilirlik, geçerlilik, ölçek yapısı ve değişikliğe cevaplılığın psikometrik özellikleri incelendi. Çalışmaya 97 hasta dahil edildi. Bu hastalarda QLQ-C30’daki tüm skorların ve QLQ-OES18’de reflü hariç tüm skorların tedavi boyunca ve ilk kontrolde belirgin olarak değiştiği gözlendi. QLQ-OES18’de 1. ile 15. günler arasında, 15. ile son günler arasında ve son gün ile 3. ay takip kontrolü arasında öksürük dışındaki tüm skorlardaki korelasyonlar belirgin olarak farklı bulundu. Bu dönemler arasındaki korelasyon düzeyleri sırasıyla %33.5-79.9, %48.7-87.2 ve %0.6-74.8 idi. Dönemlerdeki güvenilirlik Cronbach’s alfa ile değerlendirildi ve tedavi başı, ortası, sonu ve 3. ay takipte sırasıyla 0.824, 0.889, 0.898 ve 0.824 bulundu. Ayrıca QLQ-OES18’in Türkçe versiyonunun hastaların demografik ve klinik özelliklerinden bağımsız olarak kullanılabileceği de gösterildi. Bu bulgulara dayanarak BBK, AK ve ÖK nedeniyle tedavi edilen hastalardaki özefageal semptomlar ile ilişkili YK’ni değerlendirmek için QLQ-OES18 anketi güvenilirliği yüksek bir yöntemdir.