International Journal of Hematology and Oncology 2010, Vol 20, Num 2 Page(s): 075-083
İlaç Dirençli MCF-7 Hücrelerinde ß-Tübülin İzotiplerinin Değişen İfadelenme Düzeyleri ve TUBB Gen Mutasyonları

Ozlem D. ISERI1, Meltem D. KARS1, Ufuk GUNDUZ1

Middle East Technical University, Department of Biological Sciences, Ankara, TURKEY

Keywords: Antimikrotübül ilaçlar, Çoklu ilaç dirençliliği, ß-tübülin izotipleri, TUBB
Meme kanserinin tedavisinde kullanılan antimikrotübül ajanlar paklitaksel, dosetaksel ve vinkristin, mikrotübüllerin ß–tübülin alt grubuna bağlanmaktadırlar. Bu ilaçlara karşı gelişen çoklu ilaç dirençliliği tedavinin başarısını kısıtlayan önemli bir problemdir. Bu çalışmada, paklitaksel, dosetaksel ve vinkristine dirençli MCF-7 meme karsinomu hücre hatlarında ß–tübülin izotiplerinin gen ifade düzeyleri ve TUBB gen mutasyonları incelenmiştir. Dirençli hücre hatları artan dozlarda seçici ilaç uygulamaları ile geliştirilmiş ve dirençlilik gelişimi sitotoksisite testleri ile belirlenmiştir. Gen ifade düzeyleri geri transkriptaz-polimeraz zincirleme reaksiyonu (GT-PZR) ile incelenmiştir. TUBB geninin dördüncü egzonu PZR yöntemi ile çoğaltılmış ve DNA dizi analizi yapılmıştır.

Gen ifade düzeyleri incelendiğinde, paklitaksel ve dosetaksele dirençli hatlarda ßII-, ßIII- and ßV-tübülin izotiplerinin ifade düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı artış olduğu, vinkristine dirençli hatta ise bu genlerin ifade düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı azalma olduğu saptanmıştır. DNA dizi analizi sonuçlarına göre, dosetaksele dirençli hücrelerde Gln-327 → His, vinkristine dirençli hücrelerde ise His-179 → Pro mutasyonu bulunduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, bu çalışmada, paklitaksel, dosetaksel ve vinkristine dirençli MCF-7 hücrelerinde farklı mikrotübül dinamiğine sahip ßII-, ßIII- and ßV-tübülin izotip ifade düzeylerinde anlamlı değişiklikler olduğu görülmüştür. Aynı zamanda dosetaksel ve vinkristine dirençli hücrelerde ßI–tübülinini kodlayan TUBB geninde ilaç bağlanması ile ilgili bölgelerde iki farklı mutasyon belirlenmiştir. Dirençli hücrelerde ßV-tübülinin ifade düzeyindeki değişiklik ise ilk defa gösterilmiştir. Bu çalışmadan elde edilen bulgular paklitaksel, dosetaksel ve vinkristine karşı gelişen dirençlilik mekanizmalarında tübülin/mikrotübül dengesindeki değişimlerin önemli olabileceği ile ilgili aydınlatıcı bilgiler içermektedir.